Plastiki gaplama: ösýän mesele
Dünýädäki plastmassa gaplamalaryň 9% -ini azaltmak, gaýtadan ulanmak, gaýtadan işlemek. Häzirki wagtda her minutda bir zibil maşynynyň plastmassa akymlaryna we derýalara akyp, ahyrsoňy ummanda gutarýan ekwiwalentine deňdir.Her ýyl takmynan 100 million deňiz haýwanlary taşlanan plastmassa sebäpli ölýär.Mesele hasam erbetleşer.Ellen MakArthur gaznasynyň täze plastmas ykdysadyýeti baradaky hasabatynda 2050-nji ýyla çenli dünýä okeanlarynda balyklardan has köp plastmassa bolup biljekdigi çaklanylýar.
Birnäçe ugurda gyssagly hereketiň zerurdygy düşnüklidir.“Unilever” -i gönüden-göni aladalandyrýan ugurlaryň biri, dünýäde ulanylýan plastmassa gaplamalaryň diňe 14% -iniň ösümlikleri gaýtadan işlemäge we diňe 9% -iniň gaýtadan işlenmegidir. Şol bir wagtyň özünde üçden bir bölegi gowşak ekosistemalarda galyp, 40% -i gutarýar poligonda
Onda, bu ýerde nädip gutardyk?Arzan, çeýe we köp maksatly plastmassa häzirki çalt ösýän ykdysadyýetiň hemme ýerde ýaýran materialyna öwrüldi.Häzirki zaman jemgyýeti we biziň işimiz oňa bil baglaýar.
Consumptionöne çyzykly “makiýa make-dispose” sarp ediş modeli önümleriň öndürilmegini, satyn alynmagyny, ýasalmagy üçin bir ýa-da iki gezek ulanylmagyny, soň bolsa zyňylmagyny aňladýar.Gaplamalaryň köpüsi seýrek ulanylýar.Sarp ediş harytlary kompaniýasy hökmünde bu çyzykly modeliň sebäplerini we netijelerini doly bilýäris.Biz muny üýtgetmek isleýäris.
Tegelek ykdysadyýete geçmek
“Maksatnamany kabul etmek” modelinden daşlaşmak, BMG-nyň Durnukly sarp etmek we öndürmek boýunça durnukly ösüş maksadyna (SDG 12) ýetmegiň açarydyr, öňüni almak, azaltmak, gaýtadan işlemek we gaýtadan ulanmak arkaly galyndylaryň öndürilmegini ep-esli azaltmak boýunça 12.5-ni maksat edinýär.Tegelek ykdysadyýete geçmek, her dürli deňiz hapalanmagynyň öňüni almak we azaltmak boýunça 14.1-nji maksat bilen SDG 14, Suwdaky durmuş.
Diňe ykdysady nukdaýnazardan seredeniňde, plastmassany taşlamagyň manysy ýok.Bütindünýä ykdysady forumynyň habaryna görä, plastmassa gaplaýyş galyndylary dünýä ykdysadyýetine her ýyl 80-120 milliard dollarlyk ýitgini görkezýär.Has tegelek çemeleşmek zerurdyr, bu ýerde diňe bir az gaplamany ulanman, eýsem gaýtadan ulanmak, gaýtadan işlemek ýa-da kompostlamak üçin ulanýan gaplamamyzy dizaýn edýäris.
Tegelek ykdysadyýet näme?
Tegelek ykdysadyýet dizaýn boýunça dikeldiji we täzeden dörediji.Bu, materiallaryň bir gezek ulanylman, soň taşlanman, hemişe “ýapyk aýlaw” ulgamynyň töwereginde akýandygyny aňladýar.Netijede, materiallaryň, şol sanda plastmassalaryň zyňylmagy bilen ýitirilmeýär.
Tegelek pikirlenmäni ornaşdyrýarys
Plastiki gaplamak üçin tegelek ykdysadyýeti döretmek üçin bäş sany giň we garaşly ugurda jemlenýäris:
Önümlerimizi nädip dizaýn edýändigimize täzeden göz aýlaýarys, şonuň üçin has az plastmassa, has gowy plastmassa ýa-da plastmassa ulanýarys: 2014-nji ýylda işe girizen we 2017-nji ýylda täzeden gözden geçiren Dizaýnymyzy ulanyp, modully gaplamak, sökmek üçin dizaýn we gaýtadan gurnamak, doldurgyçlary has giň ulanmak, gaýtadan işlemek we sarp edijiden soňky gaýtadan işlenen materiallary innowasiýa ýollarynda ulanmak.
Önümçilik derejesinde tegelek pikirlenişiň ulgamlaýyn üýtgemegine itergi bermek: Ellen MakArthur gaznasy bilen, şol sanda Täze plastmassa ykdysadyýeti.
Hökümetler bilen material ýygnamak we gaýtadan işlemek üçin zerur infrastrukturany goşmak bilen, tegelek ykdysadyýeti döretmäge mümkinçilik berýän gurşaw döretmek üçin işlemek.
Gaýtadan işlemek ýaly ugurlarda sarp edijiler bilen işlemek - dürli taşlamagyň usullarynyň düşnükli bolmagyny üpjün etmek (mysal üçin ABŞ-da bellikleri gaýtadan işlemek) we ýygnamak desgalary (mysal üçin Indoneziýadaky galyndy banky).
Täze işewürlik modelleriniň üsti bilen tegelek ykdysadyýet pikirine düýpli we innowasion çemeleşmeleri öwrenmek.
Täze işewürlik modellerini öwrenmek
Dolduryşlara we gaýtadan ulanylýan gaplamalara gönükdirilen sarp edişiň alternatiw modellerine maýa goýmak arkaly bir gezeklik plastmassany ulanmagy azaltmagy makul bildik.Içerki gurluşymyz gaýtadan işlemegiň möhümdigini ykrar edýär, ýöne munuň ýeke-täk çözgüt däldigini bilýäris.Käbir ýagdaýlarda “plastmassa ýok” iň oňat çözgüt bolup biler - bu plastmassa strategiýamyzyň iň tolgundyryjy bölümlerinden biridir.
Kärhana hökmünde bölek satuw hyzmatdaşlarymyz bilen eýýäm birnäçe synag synaglaryny geçirdik, emma sarp edijiniň özüni alyp barşy, täjirçilik ukyplylygy we göwrümi bilen baglanyşykly käbir esasy päsgelçilikleri ýeňip geçmek üçin henizem işleýäris.Mysal üçin, Fransiýada bir gezek ulanylýan plastmassany ýok etmek üçin “Skip” we “Persil” kir ýuwýan markalarymyz üçin supermarketlerde kir ýuwujy ýuwujy enjamy synagdan geçirýäris.
Alýumin, kagyz we aýna ýaly alternatiw materiallary öwrenýäris.Bir materialy başga birine çalyşanymyzda, garaşylmadyk netijeleri azaltmak isleýäris, şonuň üçin saýlamalarymyzyň daşky gurşawa ýetirýän täsirini öwrenmek üçin ömrüň dowamlylygyna baha berýäris.Dezodorant taýaklary üçin karton gaplamalary girizmek ýaly täze gaplama formatlaryna we sarp etmegiň alternatiw modellerine seredýäris.
Iş wagty: Iýul-27-2020